Активное сожаление

Активное сожаление to instytucja prawna w polskim systemie prawnym, która umożliwia uniknięcie odpowiedzialności karnej lub administracyjnej za popełnienie przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. Osoba, która dobrowolnie i przed wszczęciem postępowania wyjawi organom ścigania informacje o popełnionym czynie oraz naprawi wyrządzone szkody, może zostać zwolniona od odpowiedzialności karnej. Czynny żal ma na celu zachęcenie sprawców do współpracy z organami ścigania oraz do zadośćuczynienia za wyrządzone szkody. Aby czynny żal mógł zostać uznany, konieczne jest spełnienie kilku warunków. Należy do nich: dobrowolność – sprawca sam zgłasza swój czyn organom ścigania, wyjawienie istotnych okoliczności popełnionego przestępstwa lub wykroczenia, naprawienie wyrządzonych szkód lub podjęcie działań w celu ich naprawienia.

Zgłoszenie czynnego żalu musi nastąpić przed wszczęciem postępowania karnego lub administracyjnego. W praktyce czynny żal jest często stosowany w kontekście przestępstw i wykroczeń skarbowych, takich jak oszustwa podatkowe. Wykorzystuje się go również w sytuacjach, gdy podatnik po terminie uiszcza należnosci podatkowe lub dokonuje wymaganych zgłoszeń. Czynny żal nie chroni przed odpowiedzialnością, jeśli sprawca przestępstwa działał w zorganizowanej grupie przestępczej lub pełnił funkcję kierowniczą w takiej grupie.W polskim prawie karnym podstawą czynnego żalu jest art. 16 i 16a Kodeksu karnego skarbowego.